PL EN
ARTYKUŁ NAUKOWY
Odpowiedzialność cywilna za wadliwe wystawienie recepty refundowanej
 
 
Więcej
Ukryj
1
UNIWERSYTET MIKOŁAJA KOPERNIKA W TORUNIU
 
 
Data nadesłania: 22-08-2025
 
 
Data akceptacji: 23-08-2025
 
 
Data publikacji: 23-08-2025
 
 
PPM 2025;7(1):91-117
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
Inne
 
STRESZCZENIE
W Polsce znacząca część produktów leczniczych, wyrobów medycznych oraz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Zasoby przeznaczane na ten cel mają status środków publicznych. Nie dziwi więc, że polski ustawodawca stara się zapobiegać nadużywaniu instytucji refundacji. Czyni to jednak w sposób budzący wątpliwości. Na podmioty wykonujące umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz na osoby wykonujące zawody medyczne nałożono bowiem szereg obowiązków o charakterze urzędniczym. Nie wszystkie te powinności są niezbędne dla ochrony środków publicznych przeznaczonych na refundację. Pomimo to, ich niewykonanie albo nienależyte wykonanie może prowadzić do poniesienia przez dłużnika dotkliwego uszczerbku finansowego w ramach odpowiedzialności cywilnej względem płatnika publicznego. Kwoty wchodzące w grę są bardzo wysokie. Często przekraczają możliwości płatnicze przeciętnej osoby fizycznej lub przedsiębiorcy prowadzącego działalność na niewielką skalę. Praca ma na celu przedstawienie kluczowych zasad wystawiania recept na produkty objęte refundacją oraz cywilnoprawnych skutków nieprawidłowości w tym zakresie. Zrekonstruowano katalog osób uprawnionych do wystawiania takich recept (z uwzględnieniem przesłanek czasowej utraty uprawnienia do dokonywania owej czynności). Rozstrzygnięto problem zastosowania przepisów ogólnych o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym w procesie wystawienia recepty na produkt refundowany. Opisane zostały niektóre obligatoryjne elementy recepty na produkty objęte refundacją. Poddano też odrębnej analizie roszczenia przysługujące Narodowemu Funduszowi Zdrowia: o zapłatę kary umownej (względem podmiotu wykonującego umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej) oraz o zapłatę odszkodowania w reżimie deliktowym (względem osoby wykonującej zawód medyczny – w pozostałych przypadkach). W rozważaniach szczegółowych zwrócono uwagę na szereg wad tekstu prawnego dotyczącego badanej materii i zaproponowano odpowiednie zmiany mające na celu (...).
REFERENCJE (36)
1.
Balicki M., „Koszyk” świadczeń gwarantowanych – nowe regulacje, PiM 2009, nr 3.
 
2.
Boratyńska M., Kontraktowe i pozakontraktowe elementy opieki medycznej w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, PPM 2020, nr 3.
 
3.
Glanowski G., Istota formalizmu refundacyjnego — glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 2014 r. sygn. akt I CSK 633/13, PUG 2015, nr 12.
 
4.
Glanowski G., Nowe prawo rozliczania ponadlimitowych świadczeń opieki zdrowotnej, Przegląd Sądowy 2022, nr 1.
 
5.
Glanowski G., Podstawa prawna roszczenia o zapłatę za ponadlimitowe świadczenia zdrowotne, PiM 2017, nr 3.
 
6.
Haczyński J., Skrzypczak Z., Konsekwencje nowej ustawy refundacyjnej dla pacjentów i płatnika, Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny 2016, nr 8.
 
7.
Jacek A., Prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych w ramach systemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, PiM 2011, nr 3.
 
8.
Jakimiec D., Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych a wadliwe wykreślenie wpisu wieczystoksięgowego, MoP 2014, nr 15.
 
9.
Janiszewska B., Ponadlimitowe świadczenia zdrowotne udzielane w schorzeniach przewlekłych (uwagi na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego), PiM 2008, nr 1.
 
10.
Jończyk J. Komponenty ochrony zdrowia, PiZS 2015, nr 3.
 
11.
Jończyk J., Strony i stosunki powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, PiM 2005, nr 1.
 
12.
Kabza E., Problem stosowania analogii w prawie cywilnym, Forum Prawnicze 2010, nr 1.
 
13.
Kaczan D., Cywilnoprawne aspekty prawa farmaceutycznego, Toruń 2020.
 
14.
Kędzierski J., Recydywa, Palestra 2024, nr 4.
 
15.
Kwartalne sprawozdania z działalności Departamentu Kontroli Narodowego Funduszu Zdrowia, https://www.nfz.gov.pl/o-nfz/k..., dostęp dnia 24 października 2024 r.
 
16.
Kubot Z., Koncepcja udzielania ponadlimitowych świadczeń zdrowotnych w stosunku zobowiązaniowym świadczeniodawcy z Narodowym Funduszem Zdrowia, PiM 2006, nr 1.
 
17.
Lach D. E., Finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej dla osób nieubezpieczonych, PiZS 2014, nr 5.
 
18.
Lenio P., Publicznoprawne źródła finansowania ochrony zdrowia, Lex 2018.
 
19.
Lipowski P., Umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawierane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (leczenie w ramach ubezpieczenia zdrowotnego) a leczenie na zasadach komercyjnych. Implikacje prawne i praktyczne, Studia Iuridica 2020, nr 86.
 
20.
Łajszczak Sz., Postępowanie w sprawie refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia oraz wyrobów medycznych – wybrane zagadnienia, PiM 2014, nr 1.
 
21.
Paszkowska M., Zasady wystawiania oraz potwierdzenia zleceń na wyroby medyczne, Lex 2019.
 
22.
Pieklak M., Zakres dyskrecjonalności Ministra Zdrowia przy wydawaniu decyzji refundacyjnych – czy organ może swobodnie decydować o odmowie kontynuacji refundacji terapii?, PiM 2016, nr 1.
 
23.
Pilikowski T., Istota zatarcia skazania jako zdarzenia prawnego, Prokuratura i Prawo 2021, nr 9.
 
24.
Prawo farmaceutyczne. Komentarz, L. Ogiegło (red.), Warszawa 2015.
 
25.
Prawo farmaceutyczne. Komentarz, W. L. Olszewski (red.), Lex 2016.
 
26.
Radwański Z., Panowicz-Lipska J., Zobowiązania – część szczegółowa, Warszawa 2019.
 
27.
Raport Zespołu ds. preskrypcji i realizacji recept na leki gotowe i recepturowe, 2024, https://www.gov.pl/web/zdrowie..., dostęp dnia 24 października 2024 r.
 
28.
Refundacja leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Komentarz, Lex 2024.
 
29.
Serafin W., Prywatyzacja a outsourcing zadań państwa. Rozważania teoretycznoprawne, Krytyka Prawa NSP 2017, nr 1.
 
30.
System Prawa Prywatnego. Tom 6. Prawo zobowiązań – część ogólna, A. Olejniczak (red.), Warszawa 2023.
 
31.
Szafrańska A., Nadzór i kontrola w zakresie wystawiania przez lekarzy recept na leki refundowane, Przegląd Prawa Publicznego 2014, nr 7-8.
 
32.
Ustawa o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Komentarz, M. Pieklak (red.), R. Stankiewicz (red.), Warszawa 2014.
 
33.
Ustawa o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów. Komentarz, K. Osajda (red. serii), W. Borysiak (red. tomu), Legalis 2024.
 
34.
Warmińska-Friberg E., Zasady nakładania kar na osobę uprawnioną w związku z przepisywaniem leków, Lex 2019.
 
35.
Widerski P., Charakter prawny kary umownej według prawa polskiego na tle ponadnarodowych uregulowań prawnych, SPP 2018, nr 2.
 
36.
Ziembiński Z., Logika praktyczna, Warszawa 2012.
 
eISSN:2719-3748
ISSN:2657-8573
Journals System - logo
Scroll to top